Toprak artık 7 aylık oldu. İlk 6 ay sadece anne sütü aldı. 6. aydan sonra tadımlara yavaş yavaş başladık ve bir ayı geride bıraktık.
Beslenme ile ilgili DM den mesajlar alıyorum hem hepsine toplu bir yanıt hem de ek gıda sürecine başlayacak annelere yol gösterici olması adına hemen paylaşmak istedim.
Toprak 6. ayını doldurunca doktor kontrolüne gittik ve ek gıda hakkında ayrıntılı bilgi aldık. Bana ek gıda ile ilgili notlar da verdi öncelikli olarak onlardan önemli gördüklerimi paylaşmak istiyorum.
4-6 ay arasında bebek yeterli kilo alıyorsa yalnız anne sütü ile beslemeye devam ediniz ve ek besinlere 6. aydan sonra başlayınız. Bu dönemde çocuğunuza verdiğiniz ek besinlerin, anne sütünün tamamlayıcısı olduğunu unutmayınız. Bu dönemde anne sütünün bileşiminde değişiklikler olmakta, günlük salınım miktarı da değişmektedir. Bütün bu niteliksel ve niceliksel değişikliklere karşın, besin öğeleri yanı sıra büyüme faktörleri, bağışıklık sistemini destekleyen yapıları, bebeğin beyin gelişimini destekleyen maddeleri içeren anne sütüne bu dönemde de mutlaka devam edilmelidir.
Enerji gereksinimi yanı sıra, diğer bazı besinlere olan gereksiniminde, örneğin demir ihtiyacının karşılanabilmesi için ek besinler gerekir. Anne karnındaki dönemin son üç ayında dolan demir depoları ilk 5-6 ayda tükenir. Bu aylardan sonra anne sütü tek başına demir ihtiyacını karşılayamaz, demir desteği için ek gıda alımı şarttır.
İlk 3-4 ay bebeğin emerek beslenme dönemidir. Bebeğinizi 4-6 ay sadece anne sütü ile besleyiniz. Bu dönemde ona ek gıda vermeyiniz. Bebek 4-6 aydan önce ek gıda almaya hazır değildir. Bu dönemde ağzına verilen yiyecekleri dili ile dışarı atar. Bu aslında bebeğe erken dönemde ek gıda verilmesini önleyici doğal koruyucu bir reflekstir. 4-6 aydan önce ısırma, çiğneme-yutma hareketlerini koordineli olarak yapamaz. Tam olarak başını dik tutamaz, oturamaz. Böbrekleri ek gıda ile alınan proteinlerin artıklarını ve mineralleri yeterince atamaz. Nişastalı besinleri sindirmekte güçlük çeker. Bağırsağın yeterli olgunluğa ulaşmadığı bu dönemde verilen yiyecekler besin hassasiyeti ve alerjiye yol açar.
Baş ve boyun kontrolünün tamamlanması, el-göz koordinasyonunun gelişmesi, bebeğin anne ve çevre ile ilişkiye geçmesi, oturmaya başlaması, çiğneme ve yutma koordinasyonunun gelişmesi, ek besinlere başlanabilmesi için aşılması gerekli gelişim basamaklarıdır. Bütün bu nedenlerle ek besinlere başlama yaşı 6 ay civarıdır. Zaten tek başına anne sütü, bebek D vitamini ile desteklendiği takdirde, ilk 6 ay bebeğin tüm gereksinimlerini karşılamaktadır.
EK BESİNLERE GEÇERKEN NELERE DİKKAT ETMEMİZ GEREKİR?
- Yeni deneyeceğimiz yiyecekleri çocuk aç iken alışık olduğu yiyeceklerden önce veriniz.
- İlk kez denenen besin tek öğün olarak, mutlaka kaşıkla az miktarlarda başlanarak verilir, bebeğin alımına uygun olarak miktar giderek arttırılır bir süre sonra öğün haline getirilir.
- Ek besinlerin hepsine aynı anda başlamayınız istenmeyen bir reaksiyon geliştiğinde hangi yiyecekten olduğu bu yolla kolayca saptanabilir.
- Bebeğe verilecek yiyecekler, doğal ve taze ürünler kullanılarak hazırlanmalı, konserve, dondurulmuş yiyecekler, katkı maddeli hazır besinler verilmemelidir.
- Hazırlanan yiyecekler uzun süre oda ısısında bekletilmemelidir.
- Beslemeden önce bebeğin kaşıktaki yiyeceğe ilgi göstermesini bekleyin.
- Öğünlerde alacağı gıda miktarını bebeğinize bırakın, yemek istemediği takdirde ısrar etmeyin.
- Yeme hızı bebek tarafından belirlenmelidir.
- Zamanla bebeğinizin kendi kendine yemesine izin verin, bu onun özgüvenini arttırır.
- Çocuğunuza bir yaşına gelene kadar mümkünse inek sütü vermeyin erken yaşta verilen inek sütü çocuğunuzda alerji ve kansızlık yapar.
- Çocuğunuz ile birlikte siz de yiyin. Bu onun iştahını arttıracaktır.
- Bebeğinize 18. ayın sonuna kadar kaynatılmış su veriniz.
- Bir yaşına kadar bebeklerin mamalarına tuz, şeker baharat, ya da herhangi bir tatlandırıcı konulmaz. Bir yaşından küçük bebeklerin böbrekleri mamalara eklenen tuzu atabilecek olgunluğa henüz erişmemiştir.
- Her yeni gıdadan sonra kakalarda bazı değişikliklerin olabileceği bilinerek telaşlanılmamalıdır.
- Yutmasını kolaylaştırmak ve ek gıdanın akciğere kaçmasını engellemek için ek gıda verilirken onu kucağınızda veya mama sandalyesinde kendini güvende hissedecek şekilde dik olarak tutun.
BİZDE EK GIDA TADIMLARI NASIL GEÇİYOR?
Öğleden sonra bir kez sebze püresi veriyorum sabah ya da akşam üstü meyve bir ay bu şekilde geçti. Doktorumuz meyve ve sebzeleri tek tek ve 5 gün deneyerek vermemi önerdi alerji durumunu ölçmek için.
Sebzeyle başladık meyve daha tatlı olduğundan daha sonra sebze verdiğimde reddetmemesi için. İlk olarak buharda kabakla başladık, daha sonra kabak-havuç, kabak-havuç-patates, kabak-havuç-patates-pirinç üzerine çiğ olarak bir tatlı kaşığı zeytinyağı ( kabız olmasını önler ) olarak devam ettik. İlerleyen haftalarda mevsim sebzelerini eklememi önerdi. Ben bunlardan farklı olarak sadece lahana+havuç+zeytinyağı verdim. Malum deneyerek geçirdik bir ayı. Toprak havuç koyduğum püreleri daha severek yedi.
Sebzelerden patlıcan ve bakla 1 yaşına kadar verilmiyor yine bal ve inek sütü de aynı şekilde.
Meyvelerden ise elma ve armutla başladık. Cam rendede rendeleyerek veriyorum. 6. ayda meyvelerden elma, armut, muz, erik ve şeftali verilebiliyor.
Mandalina ve portakal asitli olduklarından daha sonraki aylarda verilecek. Tropikal meyvelerden çilek kivi gibi alerji riski yüksek olduklarından daha sonraki aylarda verilecek.
Doktorumuz pirinç unlu muhallebiyi gece yatmadan önce verebilirsin dedi ama Toprak'ın kilosu iyi olduğundan gerek olmadığını söyledi vermiyorum.
Önümüzdeki ay yoğurt ve kahvaltı eklenecek. Kahvaltıda çeyrek yumurta sarısıyla başlayacağız giderek artacak ve tuzsuz peynir. Yoğurdu ise evde kendim mayalamayı planlıyorum.
Toprak kaşığı uzattığımda önce diliyle tadına bakıyor sonra ağzını açıyor bazen hiç yemediği döktüğümde oluyor sabır isteyen bir süreç. Yeni başladığımız için mideleri küçük ve bir iki yemek kaşığına doyuyorlar istemediği zaman zorlamıyorum bırakıyorum. Şimdilik bu şekilde devam ediyorum. Yeni tadımlara başladığımızda detaylı olarak paylaşacağım.
Her annenin ek gıdaya başlarken izlediği yol başkadır, ben kendi izlediğim yolu paylaştım umarım bilgilendirici bir yazı olmuştur.
Ek gıdaya başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışınız.
Sevgiyle Kalın.. TopraksMom
